Mga Panagano ng Pandiwa

Mga Panagano ng Pandiwa

Isang kakanyahan ng pandiwa ang pagtataglay ng iba’t ibang anyo ayon sa panahon at panagano. May apat na panagano ng pandiwa.

1. Pawatas – binubuo ng makadiwang panlapi at salitang-ugat, walang panahon ni panauhan

Mga Halimbawa

Ang magsabi ng totoo’y tungkulin ng tao.

Ang umaawit ng opera ay isang karangalan.

2. Pautos - walang kaibahan sa anyo ng pawatas. Ito’y wala ring tiyak na panahon at ginagamit sa pag-uutos o pakiusap.

Mga Halimbawa

Umibig tayo sa Diyos.

Magkawanggawa tayo sa mga nagigipit.

Igalang ang karapatan ng isa’t isa.

3. Paturol – Iba sa lahat sapagka’t nag-iiba ang anyo ng pandiawa sa iba’t ibang aspekto ang perkpektibo, imperpektibo at kontemplatibo.

Mga Halimbawa

    Ugat             Panlapi          Perpektibo         Imperpektibo         Kontemplatibo

1. luhod                um               lumuhod            lumuluhod                luluhod

2. dasal               mag              nagdasal             nagdarasal             magdarasal

3. dasal                 in                dinasal               dinarasal                darasalin

4. buti                   in                ibinuti                 ibinubuti                 ibubuti

4. Pasakali – walang kaibahan sa paturol nguni’t ginagamitang lagi ng mga pangatnig o pang-abay upang maipahayag ang kalagayang pasubali.

Mga Halimbawa:

1. Baka matuloy kami kung may sasakyan.

2. Kung nabuhay siya disi’y Masaya ako ngayon.

3. Marahil naghihinanakit siya sa atin ngayon.